woensdag 25 juli 2012

De kakkerlak, die pootjes tekort kwam om te wandelen : LA CUCARACHA

oktober 2011 : gevonden op de Rommelmarkt 

Partituur : La Cucaracha "La célèbre danse mexicaine"  uit 1935   Prijs : 1 euro
2 boeken : Musicorama uit 1993 Uitgeverij de Garve Brugge  Prijs : 1 euro



Iedereen kent natuurlijk die klassieker uit Zuid-Amerika. Als wij het over La Cucaracha hebben denkt iedereen hier onmiddellijk aan deze dans, gezongen door Los Machucambos of Los Paraquayos.,Het lied werd tientallen keren gezongen en opgenomen vanaf Louis Armstrong tot Charlie Parker, over Xavier Cugat, Hank Snow,  Earl Bostic, Helmut Lotti  en zelfs Eddy Wally....

Ik ging op zoek naar de oorsprong van het lied en beperkte me tot de tekst van het refrein. 

Het lied :,La Cucaracha ("De Kakkerlak"),  is vooral populair in Mexico.

De oorsprong van het lied is onbekend. De oudste versies  verwijzen naar het verjagen van de Moren uit Spanje door Ferdinand en Isabella in 1492. Voor 1818 dook het lied in Mexico op; in dat jaar schreef José Joaquín Fernández de Lizardi dat het lied naar Mexico werd gebracht door Spaanse zeelieden.

Er bestaat geen vaste versie van het lied. Er zijn honderden varianten bekend, en vaak,  wanneer La Cucaracha gezongen wordt , wordt ter plekke een tekst geïmproviseerd. Dikwijls heeft de tekst een satirische inhoud en verwijst naar politieke situaties. Uit de Mexicaanse Revolutie zijn zeer veel versies overgeleverd. Het refrein is meestal hetzelfde en gaat als volgt:

La Cucaracha, La Cucaracha
Ya no puede caminar
Porque no tiene, porque le falta
Dos patitos par atràs

De kakkerlak, de kakkerlak
Kan niet meer lopen
Want hij heeft geen, want hem ontbreken
twee pootjes achteraan.

Dat was de versie die hier werd gezongen. Toen ik het schoolboekje Musicorama uit 93 opende en de muziek daar vond, was ik zeer verwonderd de volgende tekst aan te treffen :






La Cucaracha, La Cucaracha
Ya no puede caminar
Porque lo falta, porque lo falta
Marihuana por fumar

De kakkerlak, de kakkerlak
Onbeweeglijk zit hij daar
Want marihuana, want marihuana,
Heeft hij nodig 't is toch raar.
(vertaling - musicorama)

Een andere bron vermeldt : 
De kakkerlak, de kakkerlak
Kan niet meer lopen
Want hij heeft geen, want hem ontbreekt
Een sigaar om te roken.

Als laatste zin wordt dus ook wel eens marijuana que fumar (marihuana om te roken) gezongen, een verwijzing naar Victoriano Huerta, een reactionair militair en dictator gedurende de Mexicaanse Revolutie die bekend stond als alcoholicus en drugsgebruiker
Wanneer deze versie voor kinderen wordt gezongen, wordt de laatste regel doorgaans vervangen door limonada que tomar ("limonade om te drinken") of las patitas de atrás ("zijn achterpoten").Wij zingen dus de kinderversie....

 Ook wordt wel geopperd dat het lied over de auto van Pancho Villa gaat.  Pancho Villa reed in een Ford T, en als hij daar inzat staken zijn benen en armen er uit....en dat leek op de "Cucaracha". ("De kakkerlak", voorloper van "De Kever " ?????) Hij werd ook in zijn auto vermoord. 




Voorbeelden van coupletten zijn:
Una cosa me da risa:
Pancho Villa sin camisa,
Otra cosa me da horror,
Al vil Huerta en camisón.

Vertaling : 
Iets liet me lachen:
Pancho Villa zonder shirt,
Iets anders liet me schrikken,
De slechte Huerta in zijn hemd.

P.S. Vraag niet naar de Franse tekst van La Cucaracha, want een of andere rijmelaar heeft daar een gedrocht van een tekst bij gefantaseerd, die niks meer te maken heeft met het origneel , noch met "La Cucaracha."







Pancho Villa : Francisco (Pancho) Villa (San Juan del Río, 5 juni 1878 - Parral, 23 juli 1923) was een Mexicaans revolutionair, generaal en bandiet. Hij was een van de bekendste en meest legendarische leiders in de Mexicaanse Revolutie.








Huerta : Victoriano Huerta (1850 - 1916) wordt in Mexico herinnerd als een dictator, verrader en moordenaar. Hoewel er enkele historici zijn geweest die hem als een hervormer zien, beschouwen de meeste historici hem als een machtswellusteling die slechts uit eigenbelang regeerde. Politiek en sociaal gezien was zijn regering in veel opzichten een verlengstuk van het Porfiriaat. Door de manier waarop hij Madero en Pino Suárez omverwierp en doodde wordt Huerta, bijgenaamd 'de jakhals' (el chacal) in Mexico als de archetypische dictator gezien. In menig Mexicaans lied, verhaal of film wordt Huerta nog altijd afgeschilderd als een dronken, marihuanarokende slechterik. (Wikipedia)






Geen opmerkingen:

Een reactie posten